قانون موافقتنامه همكاري در زمينه حفظ نباتات و قرنطينه گياهي بين دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت جمهوري عراق
مصوب 1396,07,12
ماده واحده
موافقتنامه همكاري در زمينه حفظ نباتات و قرنطينه گياهي بين دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت جمهوري عراق مشتمل بر يك مقدمه و دوازده ماده به شرح پيوست تصويب و اجازه تسليم اسناد آن داده مي شود.
تبصره – در اجراي اين موافقتنامه رعايت اصول هفتاد و هفتم (۷۷) و يكصد و سي و نهم (۱۳۹) قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران الزامي است.
بسم الله الرحمن الرحيم
موافقتنامه همكاري در زمينه حفظ نباتات و قرنطينه گياهي بين دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت جمهوري عراق
مقدمه
دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت جمهوري عراق كه پس از اين با عنوان طرفهای متعاهد به آنها اشاره خواهد شد، با علم به سودمند بودن همكاريهای بينالمللي در زمينه حفظ نباتات و مهار آفات مربوط به گياهان و فرآوردههاي گياهي و كنترل و جلوگيري از ورود و انتشار آنها در كشورهاي خود و همچنين با عنايت به تمايل به توسعه هر چه بيشتر روابط علمي، فني، اقتصادي و تجاري به منظور ايجاد هماهنگي نزديك در اتخاذ اقداماتي كه براي نيل به اهداف فوق لازم ميباشد، در خصوص اجراي كليه شرايط و تعهدات موضوع اين موافقتنامه به شرح زير توافق نمودند.
ماده 1 – تعاريف
از نظر اين موافقتنامه معاني اصطلاحات به كار رفته به شرح زير خواهد بود:
گياه: گياهان زنده و اندامهاي گياهي از جمله بذور و ذخاير توارثي (ژرم پلاسم)؛
فرآوردههاي گياهي: مواد فرآوري نشده با منشأ گياهي از جمله دانه و آن دسته از توليدات فرآوري شده اي كه ماهيت يا نحوه فرآوري آنها ممكن است باعث خطر ورود و پراكندگي آفات شود؛
آفت: هر نژاد، گونه يا گونه زيستي گياهي، حيواني يا عامل بيماري زاي (پاتوژني) خسارت آور براي گياهان يا فرآوردههاي گياهي؛
آفت قرنطينه اي: آفتي با اهميت اقتصادي بالقوه براي منطقه در معرض خطر كه هنوز در آن منطقه وجود ندارد يا اينكه وجود دارد ولي پراكندگي گسترده نداشته و به طور رسمي تحت كنترل باشد؛
شيوع: وجود آفتي در يك منطقه كه بومي بودن آن به طور رسمي گزارش شده باشد يا به آن منطقه وارد شده و به طور رسمي گزارشي از ريشهكني آن ارائه نشده باشد؛
آلودگي: وجود آفت زنده گياه يا فرآورده گياهي در يك كالا؛
بازرسي: بررسي بصري رسمي گياهان، فرآوردههاي گياهي يا ديگر اقلام تحت كنترل جهت تعيين وجود يا عدم وجود آفت به همراه آنها و يا تعيين مطابقت يا مقررات بهداشت گياهي؛
آفت زدايي: روش رسمي براي كشتن، غيرفعال كردن، حذف يا عقيم ساختن آفات يا از بين بردن قوه ناميه گياه؛
اقلام تحت كنترل: هرگونه گياه، فرآوردههاي گياهي، محل نگهداري، مواد بسته بندي، وسيله حمل و نقل، بارگنج (كانتينر)، خاك و هر موجود زنده (ارگانيزم)، شيء يا ماده ديگر كه به ويژه در حمل و نقل بينالمللي قابليت انتقال يا انتشار آفات را داشته باشد؛
محموله: تعدادي از گياهان، فرآوردههاي گياهي و يا اقلام تحت كنترل كه از يك كشور به كشور ديگري همراه با گواهي بهداشت گياهي حمل و نقل مي شود. محموله ممكن است شامل يك يا چند كالا و يا بسته كالا باشد؛
وقوع آفات قرنطينه اي: جمعيتي از آفت كه جديداً كشف شده، ازجمله كشف جمعيتي از يك آفت جديد در يك منطقه كه هنوز مستقر نشده است، اما بقاي آن در آينده نزديك مورد انتظار است يا افزايش ناگهاني و معنيدار در جمعيت آفتي كه در منطقه مستقر بوده است.
ماده 2 – مراجع صلاحيتدار
مراجع صلاحيتدار طرفهای متعاهد براي اجراي اين موافقتنامه عبارتند از:
– از طرف ايراني: وزارت جهاد كشاورزي جمهوري اسلامي ايران
– از طرف عراقي: وزارت كشاورزي جمهوري عراق
مراجع صلاحيتدار طرفها براي اجراي اين موافقتنامه، از طريق مجاري ديپلماتيك ارتباط برقرار خواهند نمود.
ماده 3 – تبادل اطلاعات
1 – طرفهای متعاهد اطلاعات مربوط به شيوع آفات قرنطينهاي طرف متعاهد ديگر در قلمرو خويش و روشهاي مبارزه و كنترل آنها را به صورت سالانه و در بهار هر سال مبادله خواهند كرد. در صورت وقوع آفات قرنطينه اي جديد در قلمرو هر طرف متعاهد، اطلاعات مربوط به آفت و اقدامات انجام شده براي ريشه كني و يا كنترل آن بايد در زودترين زماني كه عملاً امكان پذير است به طرف متعاهد ديگر اعلام گردد.
2 – طرفهای متعاهد نسخهاي از قوانين و مقررات جاري حفظ نباتات و قرنطينه گياهي و فهرست آفات قرنطينه اي خود را مبادله خواهند كرد. طرفهای متعاهد موافقت مي نمايند هرگونه تغيير در قوانين و مقررات و فهرست مذكور را به اطلاع طرف متعاهد ديگر برسانند. اين تغييرات پس از گذشت مدت شصت روز از اعلام به طرف متعاهد ديگر لازم الاجراء خواهد شد.
3 – طرفهای متعاهد نسبت به كمك به همكاريهای بين مؤسسات تحقيقاتي دو كشور در زمينه حفظ نباتات و قرنطينه گياهي از جمله تحقيقات مشترك تلاش خواهند كرد.
4 – طرفهای متعاهد يكديگر را از دستاوردهاي نوين علمي و فني در زمينه حفظ نباتات، قرنطينه گياهي و كنترل آفات آگاه خواهند كرد.
5 – هريك از طرفهای متعاهد بدون رضايت طرف ديگر حق نخواهد داشت اطلاعات و نتايج به دست آمده در چهارچوب اين موافقتنامه را به طرفهای سوم ارائه نمايد.
ماده 4 – شرايط مربوط به واردات و اقدامات پيشگيرانه
1 طرفهای متعاهد كليه مساعي خود را در زمينه انجام اقدامات لازم به منظور بازرسي و عنداللزوم بررسي آزمايشگاهي و آفت زدايي گياهان، محموله فرآوردههاي گياهي و وسايل حمل و نقل آنها به كار خواهند گرفت تا از انتقال آفات قرنطينه اي به قلمرو طرف متعاهد ديگر جلوگيري به عمل آيد.
2 – صادرات هرگونه محموله گياهان و فرآوردههاي گياهي به قلمرو طرف متعاهد ديگر بايد با رعايت مقررات قانوني قرنطينه گياهي طرف واردكننده صورت پذيرد. طرفهای متعاهد به منظور كنترل و پيشگيري از ورود و پراكندگي آفات قرنطينه اي حق خواهند داشت:
الف – اقدامات بهداشت گياهي اضافي را در رابطه با ورود گياهان، فرآوردههاي گياهي و با ساير اقلام تحت كنترل درخواست كننده و در صورت وجود خطر جدي ورود آفات قرنطينه اي، واردات كالاهاي خاصي را ممنوع، محدود و يا منوط به انجام تشريفاتي مانند آفت زدايي نمايند.
ب – براي واردات محمولههاي گياهي و اقلام تحت كنترل، نقاط ورودي را تعيين و اعلام نمايند.
پ – از ورود عوامل كنترل زيستي (بيولوژيكي) آفات و گياهان تراريخته به قلمرو خود جلوگيري و يا آن را محدود نمايند.
3 – طرفهای متعاهد براي اطمينان از عدم وجود آفات قرنطينهاي و صرف نظر از وجود گواهي بهداشت گياهي، حق خواهند داشت اقدام به بازرسي، نمونه برداري و آزمايش محمولههاي وارداتي گياهان و فرآوردههاي گياهي كنند و در صورت آلودگي محمولهها به آفات قرنطينه اي، آنها را آفت زدايي، مرجوع و يا معدوم نمايند كه در اين صورت مراتب را به طور كتبي به اطلاع طرف متعاهد ديگر خواهند رساند.
4 – طرفهای متعاهد ورود خاك و استفاده از كاه، علف خشك، ساير اجزاي گياهي و همچنين هرگونه مواد با منشأ گياهي كه احتمال ورود آفات قرنطينهاي به همراه آن وجود دارد، به منظور بستهبندي محمولههای وارداتي را ممنوع اعلام مي نمايند.
ماده ۵ – گواهي بهداشت گياهي
۱ – محمولههای وارداتي و صادراتي كه از قلمرو هريك از طرفهای متعاهد به قلمرو طرف متعاهد ديگر وارد و صادر ميگردد بايد داراي گواهي بهداشت گياهي صادرشده توسط مراجع صلاحيتدار طرفهای متعاهد باشد.
2 – هر يك از طرفهای متعاهد بايد در هنگام صدور محموله به قلمرو طرف متعاهد ديگر، قوانين و مقررات حفظ نباتات آن طرف را رعايت نمايد.
3 – صدور گواهي بهداشتي بايد توسط مقامات صلاحيتدار انجام گيرد و از تاريخ صدور سي روز اعتبار داشته باشد.
4 – گواهي بهداشت گياهي بايد اصل و به زبان انگليسي و زبان رسمي هريك از طرفهای متعاهد باشد. هرگونه اصلاح، قلم خوردگي و ناخوانايي متن موجب ساقط شدن اعتبار گواهي بهداشت گياهي خواهد شد.
ماده 6 – شرايط صدور مجدد
براي صادرات مجدد محموله، اصل يا تصوير تأييد شده گواهي بهداشت گياهي كشور مبدأ بايد به گواهي بهداشت گياهي صادرات مجدد صادرشده توسط طرفهای متعاهد پيوست شود.
ماده 7 – شرايط گذر (ترانزيت)
گذر (ترانزيت) محمولهها با رعايت قوانين و مقررات ملي قرنطينه طرف متعاهدي كه گذر از قلمرو آن صورت مي گيرد و در صورت ارائه گواهي بهداشت گياهي كشور مبدأ مجاز است.
ماده 8 – اقدامات مشترك
بازرسیهاي مشترك بهداشت گياهي و بررسيهاي آزمايشگاهي محمولههایي كه در هنگام صادرات و واردات از قلمرو يك طرف متعاهد به قلمرو طرف متعاهد ديگر به عنوان خطر قرنطينهاي مهم تلقي ميشوند، بر اساس ترتيبات قبلي صورت ميگيرد هر طرف بايد مكان لازم را براي بررسي و تجهيزاتي به منظور بررسيهای آزمايشگاهي فوق در نظر بگيرد. طرف اعزام كننده تمام هزينههاي مربوط را طبق ضوابط و قوانين ملي كشور خود پرداخت خواهد كرد.
ماده ۹ – ارتباط با ساير موافقتنامه ها
مفاد اين موافقتنامه بر حقوق و تعهدات طرفهای متعاهد ناشي از موافقتنامههای بينالمللي كه طرفهای متعاهد عضو آنها هستند، تأثير نخواهد داشت.
ماده 10 – حل و فصل اختلاف ها
1 – كليه اختلافهای ناشي از تفسير يا اجراي اين موافقتنامه ابتداء از طريق مذاكرات دو جانبه حل و فصل خواهد شد. در صورت عدم حل اختلاف به شرح بند (1)، طرف متعاهد يا طرفهای متعاهد ميتوانند از مديركل سازمان خواربار و كشاورزي ملل متحد (فائو) درخواست كنند كارگروهي از كارشناسان را تعيين نمايد تا بر اساس مقررات و رويههای مدون سازمان خواربار و كشاورزي ملل متحد (فائو) مسائل مورد اختلاف را بررسي نمايد.
2 – كارگروه مزبور شامل نمايندههای طرفهای متعاهد خواهد بود.
3 – طرفهای متعاهد توافق مي كنند كه نظرات كارگروه، اگر چه ماهيتاً لازم الاجراء نميباشد، به عنوان مبنايي براي بررسي مجدد موضوعي كه عدم توافق از آن ناشي شده است توسط طرفهای متعاهد ذي ربط قرار گيرد.
4 – طرفهای متعاهد هزينههای كارشناسي را طبق ضوابط و قوانين ملي كشور خود پرداخت خواهند كرد.
ماده 11 – اصلاح موافقتنامه
اين موافقتنامه تنها با توافق كتبي طرفهای متعاهد و به شكل تشريفاتي (پروتكلي) كه جزء لاينفك اين موافقتنامه تلقي خواهد شد، مي تواند اصلاح شود. هرگونه اصلاح با رعايت مفاد ماده (۱۲) اين موافقتنامه لازم الاجراء خواهد شد.
ماده 12 – لازم الاجراء شدن
اين موافقتنامه در روز سي و يكم پس از تاريخ اطلاعيه كتبي مؤخر مبني بر انجام تشريفات داخلي لازم درباره لازم الاجراء شدن اين موافقتنامه براي مدت پنج سال به اجراء گذارده خواهد شد. پس از مدت مزبور اين موافقتنامه براي دورههای پنج ساله متوالي همچنان معتبر خواهد ماند مگر آنكه يكي از طرفهای متعاهد فسخ آن را به طور كتبي به اطلاع طرف متعاهد ديگر برساند. اين موافقتنامه تا زمان انقضاي شش ماه از تاريخ دريافت اطلاعيه كتبي يك طرف متعاهد از طريق مجاري ديپلماتيك توسط طرف متعاهد ديگر مبني بر تمايل آن طرف به خاتمه اعتبار آن، لازم الاجراء باقي مي ماند.
اين موافقتنامه در شهر تهران در تاريخ 12 /5 /1394 هجري شمسي برابر با 3 آگوست 2015 ميلادي در دو نسخه به زبانهاي فارسي، عربي و انگليسي تنظيم گرديد كه تمامي آنها از اعتبار يكسان برخوردار ميباشد. در صورت بروز هرگونه اختلاف در تفسير مفاد اين موافقتنامه، متن انگليسي ملاك خواهد بود.
از طرف دولت جمهوري اسلامي ايران – محمود حجتي – وزير جهاد كشاورزي
از طرف دولت جمهوري عراق – فلاح حسن زيدان الهيبي – وزير كشاورزي
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و يك تبصره منضم به متن موافقتنامه، شامل مقدمه و دوازده ماده در جلسه علني روز چهارشنبه مورخ دوازدهم مهرماه يكهزار و سيصد و نود و شش مجلس شوراي اسلامي تصويب شد و در تاريخ 26 /7 /1396 به تأييد شوراي نگهبان رسيد.